wielki

1. Krzyczeć, wołać, mówić itp. wielkim głosem

a) «krzyczeć, mówić bardzo głośno»: – Niech żyje król! – wołał wielkim głosem Bradley. – Hej, napełnijcie puchary! W. Żukrowski, Tablice.

b) «usilnie domagać się czegoś, ostrzegać przed czymś»: Po każdej pladze faraon wpadał w przerażenie i godził się uwolnić Izraelitów, ale wkrótce cofał obietnicę, chociaż poddani domagali się wielkim głosem, by swoją niesłownością nie narażał ich na nowe nieszczęścia. Z. Kosidowski, Opowieści.

2. pot. lekcew. Wielkie (mi) rzeczy, wielka (mi) rzecz, wielka (mi) sztuka, wielkie (mi) mecyje itp. «zwroty oznaczające lekceważenie czegoś; to głupstwo, to drobnostka; to nic trudnego, to żadna sztuka»: – Wielkie mi rzeczy, gdy przy tępieniu Rzymian spadnie trochę głów ich sprzymierzeńców – mówił pogardliwie Kriksos. – To też wrogowie. H. Rudnicka, Uczniowie. Niektórzy myślą: wielka mi rzecz iść nad wodę z wędką. A to jest, proszę pani, ogromna wiedza. Pani 5/1993. (...) inni tak w całym Łyskowie na pana, a ja nic i nawet w swoim domu pana przyjmowałem... – Wielkie mecyje – pogardliwie skrzywił się Dyzma. T. Dołęga-Mostowicz, Kariera.

3. Wielkie nazwisko «o kimś znanym, sławnym»: (...) do ojca przyjeżdżali na zjazdy przyjaciele ze Lwowa – profesorowie, wielkie nazwiska (...). Viva 17/2000.

4. Wielki pan, wielka pani, dama

a) «dawniej o kimś pochodzącym ze sfer arystokratycznych»: W poczekalni czekał nowy delikwent: starszy pan z sumiastymi wąsami, były wielki pan – jakiś austriacki hrabia (...). S. I. Witkiewicz, Pożegnanie. Była to wielka dama, której majątek i koligacje znane były w kraju i za granicą (...). J. Iwaszkiewicz, Sława.

b) iron. «o kimś dumnym, wyniosłym, chcącym uchodzić za kogoś ważniejszego od innych»: – Widzicie – basował Fornalski – gówniarz już się wyzwolił, teraz wielki pan. H. Worcell, Rewiry. Kpisz pani, czy co u licha!? Tu są ludzie, którzy czekają miesiącami, po dziesięć godzin dziennie, a ona wyjeżdża z siódmą godziną! Wielka dama! S. I. Witkiewicz, Gyubal.

5. Wielki świat «środowisko ludzi wpływowych, postawionych wysoko w hierarchii społecznej; high life»: Do tego Borku panna Barbara lubiła jeździć, gdyż czuła się tam pożądana; oglądano ją i podziwiano jako warszawiankę, osobę z wielkiego świata. M. Dąbrowska, Noce. Nawet jeżeli osiągniesz sukces w tym wielkim świecie, o którym tak marzysz, znajdą się tacy, którzy odmówią ci talentu i będą cię szkalować, obmawiać. S. Mrożek, Teatr 4.

Coś idzie, zbliża się, postępuje wielkimi krokami zob. krok 4.

Człowiek wielkiego ducha zob. duch 2.

Człowiek (ludzie) wielkiego serca, o wielkim sercu zob. serce 5.

Od wielkiego święta, od wielkiego dzwonu zob. święto.

Robić, zrobić wielkie oczy zob. oko 51.

Wielka płyta zob. płyta 1.

Wielki człowiek do małych interesów zob. człowiek 19.

Wielki człowiek (wielcy ludzie) zob. człowiek 20.

Wielkie halo zob. halo.

Wielkie słowo (słowa) zob. słowo 29.

Wielki jak dąb zob. dąb 1.

Wygrać wielki los (na loterii) zob. los 3.

Z wielką biedą zob. bieda 6.